Bina inşaatlarında ortaya çıkan iş kazaları arasında düşme, makine kazaları, makine çarpmaları, taşıma kazaları, elektrik çarpması yer alıyor. İnşaat sektöründe görülen iş kazası sonucu ölümlerin yüzde 30’u düşmelerden, yüzde 26’sı taşıma sırasındaki kazalardan, yüzde 19’u makine arasına sıkışma ve çarpmalardan, yüzde 18’i ise elektrik çarpmasından kaynaklanıyor.
Bina inşaatlarında alınması gereken önlemler
Bahsedilen iş kazalarının engellenebilmesi için bina inşaatlarında alınması gereken birçok önem bulunuyor. Öncelikle alınması gereken önlemlerin başında sağlık ve güvenlik planı oluşturmak, ağır ve tehlikeli işlerde onaysız işçi çalıştırmamak, işçilere eğitim vermek, işçi özlük dosyalarını hazırlamak, işçilerin periyodik sağlık muayenelerini yaptırmak yer alıyor.
Bina inşaatlarında üzerinde durulması gereken iş güvenliği maddelerini de şöyle sıralayabiliriz:
● İskele ve yük asansörü kontrolünü sağlamak
● Açıkta yer alan iletkenlerin kontrolünü gerçekleştirmek
● Gövde topraklaması yapmak
● Yeterli aydınlatmaya sahip olmak
● Geçit yeri, rampa ve merdiven korkulukları yapmak
● Baret ve gözlük kullanmak
● İlk yardım malzemeleri bulundurmak
● Düşen cisimler için önlem almak
● Yüksek binalarda emniyet kemeriyle çalışmak
● İnşaat etrafını çevirmek
● Kazı işlerinde önlem almak
Sorumlu kişiler iş güvenliğini sağlamalı
Bahsettiğimiz tüm bu iş güvenliği maddelerinin bina inşaatına başlanmadan önce planlanması ve ayarlanması gerekiyor. Bunu sağlayacak kişi müteahhit, işveren veya inşaattan sorumlu kişi olurken kişinin amacı inşaatın tüm bölümlerinde güvenliği ve sağlığı sağlamak olmalı. Bu iş güvenliği planı ve uyarılar, bina inşaatında çalışan herkesin görebileceği bir yerde bulunmalı, inşaat sürecinin gerektirdiği durumlarda planlar güncellenmelidir. Sorumlu kişiler inşaat projesinin tüm aşamalarında işin güvenli bir şekilde yapılmasını, işçilerin sağlığını tehlikeye atmadan işlerini gerçekleştirilebilmesini sağlamalıdır. Tabii ki işçilerin de tüm bu aşamalara ve planlara olumlu katkılar sağlaması beklenir. Bu iş güvenliği maddelerine uyulduğu takdirde iş kazalarının sayısı ve ölümler azalabilir, iş görmemezlik süreleri düşebilir.
İş Sağlığı Güvenliği (İSG) sözleşmesinde yer alan maddeler ise şöyle:
● İşverenler, işyerlerinde kullanılan makine, ekipman, teçhizat ile tehlikeli maddelerin sağlık ve güvenlik riski oluşturmaması için gerekli önlemleri alacaktır.
● İşverenler, gerektiğinde çalışanlara kişisel koruyucu donanım tedarik edecektir.
● İş yeri sahasında iki veya daha fazla işverenin bulunması durumunda, gerekli iş birliği yapılacaktır.
● İşverenler, ilk yardım ve acil durumlar ile ilgili gerekli organizasyonu yapacaktır.
● İşçiler ve işçi temsilcileri, işveren ile iş birliği içerisinde olacaktır.
● İşçiler ve işçi temsilcilerine, İSG konusunda yeterli eğitim verilecektir.
● İşyerlerinde alınan iş güvenliği önlemlerinin maliyeti çalışanlara yansıtılmayacaktır.
Rakamlarla bina inşaatı iş kazaları:
● İş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu ülkemizde her yıl yaklaşık bin 500 kişi hayatını kaybediyor, 4 bin kişi ise iş göremez hale geliyor.
● Türkiye’de 2019 yılı için açıklanan verilere göre iş kazası sonucu ölüm en çok bina inşaatlarında yaşandı ve 25 bin 551 iş kazasında 207 kişi hayatını kaybetti.
● Türkiye’de 2019 yılında gerçekleşen 90 bin 389 bina inşaatında 727 bin 961 sigortalı çalışırken; iş kazaları nedeni ile oluşan geçici iş göremezlik süresi 521 bin 203 gün oldu.
● Amerika Birleşik Devletleri’ndeki iş gücünün yüzde 5’i inşaat sektöründe faaliyet gösteriyor, iş kazası sonucu ölümlerin yüzde 15’i ise inşaat sektöründe yaşanıyor.
● Japonya’da iş gücünün yüzde 10’u inşaat sektöründe faaliyet gösteriyor, iş kazası sonucu ölümlerin yüzde 42’si inşaat sektöründe yaşanıyor.
Kaynak:
https://www.isguvenligi.net/iskollari-ve-is-guvenligi/insaat-sektorunde-is-sagligi-ve-guvenligi/
http://www.ek.yildiz.edu.tr//images/images/yayinlar/issagligi.pdf
https://www.dogrularosgb.com/insaatlarda-alinmasi-gereken-isg-onlemleri/
https://www.av.se/globalassets/filer/publikationer/broschyrer/inaat-ve-yaplarda-daha-guvenli-bir-calma-ortam-icin-adi539tur-brour.pdf
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/700143
