Kışlama genel anlamda, bir nesnenin, organizmanın veya aracın, soğuk kış aylarında korunması ve çevresel koşullara dayanıklı hale getirilmesi için yapılan işlemleri ifade ediyor. Tekne ve gemilerin kışlaması da hava şartlarından koruma sağlamak adına su üzerinde veya karada muhafaza edilmesine deniyor. Bu yazıda daha güvenli olan karada kışlama yerine sıkı önlemler alınmasının şart olduğu denizde kışlamaya odaklanıyoruz. Bir kez daha altını çizmekte fayda var ki teknelerin denizde kışlama sürecinde sert hava koşullarına karşı daha savunmasız olduğu unutulmamalı. İşte teknelerin denizde kışlamasına yönelik olarak bilinmesi gerekenler…
Denizde kışlamanın amacı ve yer seçimi
Bir tekne denizde kışlamaya alınacaksa bunun bazı temel sebepleri olmalı. Yine bu amaçlar doğrultusunda kışlama yapılacak yerin de doğru seçilmesi gerekiyor. İşte denizde kışlamanın sebepleri:
- Teknenin kullanıma hazır olması belki de denizde kışlamanın en önemli gerekliliklerinden. Deniz üzerinde kışlayan tekneler, sezon dışında bile kolayca erişilebilir ve kullanılabilir halde oluyor.
- Kızağa çekme maliyetleri son derece yüksek. Tekneyi marinada veya doğal bir koyda kışlamak, karaya çekip saklamaya göre daha hesaplı olabiliyor.
- Teknesiyle sürekli seyahat edenler açısından kışlama için durdukları bölgede denizde kalmak tercih sebebi oluyor.
Bu gerekliler oluşmuşsa ve denizde kışlama yapılacaksa teknenin kışlayacağı bölgenin korunaklı ve güvenli olması kritik bir öneme sahip. Bu amaçla kuvvetli rüzgar ve dalga etkisini minimize eden bölgeler tercih edilmeli. Marinalarda elektrik, su ve bakım hizmetleri mevcut olduğundan kışlama bu bölgelerde daha kolay hale gelebilir. Yine doğal veya yapay koylar arasından, dalga ve akıntıdan doğal koruma sağlayanları kışlama için seçilebilir. Bu bölgelerde mutlaka güvenli demirleme ve bağlama düzenekleri kurulması gerekiyor.
Denizde kışlama yaparken bunlara dikkat
Denizde kışlama yapan tekneler, kış aylarının sert hava koşulları nedeniyle birçok zorlukla karşı karşıya kalabiliyor. Kuvvetli rüzgarlar, fırtınalar, dalgalar, düşük sıcaklıklar ve don gibi etkiler, teknelerin yapısına ve donanımına zarar verebilir. Bu nedenle teknelerin kışlama sürecine hazırlanması büyük önem taşıyor. İşte sert hava olaylarına karşı kışlama öncesi ve sırasında alınabilecek önlemler:
Bağlama ve demirleme önlemleri
Güçlü ve yedekli bağlama halatları: Tekneler, rıhtımlara ya da şamandıralara güçlü halatlarla bağlanmalı. Halatların yıpranmasını önlemek için yedek halatlar kullanılmalı.
Elastik halatlar: Elastik özellikte halatlar, kuvvetli dalgaların veya rüzgarların ani yüklenmelerini emebilmek amacıyla seçilebilir.
Doğru demirleme: Eğer tekne açıkta demirliyorsa ağır bir demir ve zincir kombinasyonu kullanılarak teknenin hareketi en aza indirilebilir.
Köpük veya kauçuk takoz: Halatların rıhtıma veya şamandıra bağlantı noktalarına sürtünerek aşınmasını önlemek amacıyla takozlar kullanılabilir.
Güvertede koruma ve su yalıtımı
Kapakların kontrolü: Güvertede bulunan kapakların, havalandırma deliklerinin su geçirmez olup olmadığı kontrol edilmeli.
Küçük sızıntılara karşı önlem: Yine cam gibi potansiyel sızıntı noktaları uygun bir sızdırmazlık malzemesi ile güçlendirilmeli.
Tente kullanımı: Güvertede su birikmesini önlemek için sağlam ve su geçirmez tenteler tercih edilmeli.
Pompa sistemi: Sintine pompalarının düzenli çalıştığından emin olunmalı ve yedek bir pompa bulundurulmalı.
Motor ve yakıt sistemi koruması
Antifriz kullanımı: Motor ve soğutma sistemlerine en uygun antifriz eklenmeli. Bu, donmayı önler ve motorun zarar görmesine mani olur.
Yakıt tankının doluluğu: Yakıt tankı mümkün olduğunca dolu tutulmalı. Bunun temel nedeni boş alanların nem ve yoğuşma oluşturma olasılığı.
Akü bakımı: Aküler mutlaka ve mutlaka düzenli olarak kontrol edilmeli, tam şarj edilmeli. Akü kutuplarının paslanmaması için gereken önlemler alınmalı.
Sigorta ve yasal güvenceler, bakım ve düzenli kontroller
Kış koşullarından kaynaklanan olası hasarlar için sigorta kapsamı gözden geçirilmeli. Eğer tekneler marinada kışlayacaksa marina yönetimi ile yapılacak anlaşmaların kapsamı incelenmeli. Tekne içindeki nemi azaltmak ve küf oluşumunu önlemek için düzenli havalandırma yapılmalı. Elektrik sistemi korunmalı, açık kablolar kontrol edilmeli ve devre kesiciler aktif hale getirilmeli. İç mekanda nem birikmesini önlemek için nem giderici cihazlar kullanılabilir. Tekne düzenli olarak ziyaret edilmeli, bağlama halatları, pompa sistemleri ve diğer kritik ekipmanlar kontrol edilmeli. Uzaktan izleme sistemleri ile teknenin durumu sürekli gözlenebilir. Tüm bunlara ilaveten sert hava koşullarını önceden tahmin etmek için düzenli olarak hava durumu raporları takip edilebilir. Rüzgar ve dalga yüklerine karşı uyarılar veren alarmlar veya uygulamalar kullanılabilir.
Denizde kışlamanın avantajları ve dezavantajları
Su üzerinde bırakılan tekneler, hafif dalga hareketleri sayesinde çok daha az statik baskıya maruz kalıyor. Bu durum, motorun ve gövdenin uzun süre hareketsiz kalmasından kaynaklanan sorunları azaltabiliyor. Deniz suyunun ve tatlı suyun korozyon etkisi karşılaştırıldığında tekne açısından deniz suyu çok daha avantajlı.
Denizde kışlamanın risklerine gelinirse… Öncelikle kuvvetli rüzgar, dalgalar ve ani sıcaklık değişimleri teknelere ciddi zarar verebiliyor. Tuzlu suyun sürekli teması, metal yüzeylerde korozyonu hızlandırabiliyor. Yoğun yağışlar sırasında teknede biriken su, iyi bir sintine sistemi yoksa tekne açısından yüksek risk oluşturabiliyor. Denizde uzun süre kalan teknelerin alt yüzeylerinde, biyolojik kirlenme de denen yosun ve deniz canlılarının birikmesi durumu oluşabiliyor.
Kışlama süreci, teknelerin uzun ömürlü ve güvenli bir şekilde kullanılabilmesi için kritik bir zaman aralığı. Bu önlemler, sert hava koşullarının yarattığı riskleri en aza indirerek hem teknenin hem de mürettebatın güvenliğini sağlamaya yardımcı olur.
