Pandemiyle birlikte yükselen e-ticaret, lojistik sektörünün tüm aktörlerini dijitalleşmede ciddi adımlar atmaya zorluyor. E-ticaretin salgının etkisiyle bir anda ve hızlı yükselişine yetişmek zorunda olan lojistik sektöründe dijitalleşen firmalar, rekabette avantaj yakalıyor. Fakat bu sürecin yol haritasının çizilmesi kolay değil. Dijitalleşmek isteyen şirketler, kazanımlarıyla birlikte bu sürecin kendilerine getireceği maddi yükü de bilmeli. Bu yolda yaşanacakların öngörülmesi, yatırım, kazanım ya da risklerin hesaplanması için farklı verilere de ihtiyaç duyuluyor.
Buradaki ihtiyacın farkında olan Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD), yıllardır küresel lojistik sektöründeki dijitalleşme çalışmalarını yakından takip ediyor. Konuyla ilgili olarak 2018-2019 yılında düzenlediği UTİKAD zirvelerinde farkındalığını ortaya koyan dernek, süreci bir adım daha öteye taşıdı. UTİKAD, Türkiye'de ulusal bir Dijital Lojistik Platformu geliştirilmesine yönelik sektör raporu hazırlayacağını 2020’de duyurmuştu.
UTİKAD, raporu hazırlamak üzere TroyAvi ile iş birliği anlaşması imzalamıştı. UTİKAD Yönetim Kurulu Üyesi ve İnovasyon Odak Grubu Başkanı Nil Tunaşar hazırlanacak sektör raporunun Türkiye'deki lojistik faaliyetlerin dijitalleşmesi sürecine büyük katkısı olacağını belirterek şunu vurgulamıştı: “Rapor, Türkiye'de dijital sistemlerin bir üst yapısı olarak değerlendirilebilecek Dijital Lojistik Platformu doğrultusunda gelecekte yapılacak çalışmalara ışık tutacak.”
TroyAvi Başkanı Dr. Emre Serpen de sektör raporunun, sektörün dijitalleşmesi sürecine katkılarının olacağının altını çizerek çalışmanın, verimlilik ve güvenilirlik gibi unsurları da göz önüne alacağını aktarmıştı.
Sektör raporunun işlevi
Hazırlanacak sektör raporu, tüm dijital yapıları entegre edecek bir üst platform aracılığı ile taşımacılıkta kullanılan dokümanlar, veriler ve bilgiler ile onay süreçlerinin dijitalleşmesinin getireceği maliyet, hız ve güvenlik kazanımlarını ortaya koyacak. Öncelikle taşıma işleri organizatörleri, fiziki taşıyıcılar, deniz ve hava limanları gibi taşımacılığa ilişkin yükün taraflarının bir araya getirildiği pilot model “Proof of Concept” oluşturulacak. Buradaki işleyişin sektör aktörleri açısından bir rehber niteliğinde olması bekleniyor.
Platformda son gelişmeler
UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Eldener, konuyla ilgili son gelişmelere değindi. 2019 yılında UTİKAD E-Ticaret Odak Grubu’nun çalışmaları neticesinde hazırlanan Türkiye'de E-Ticaret ve E-İhracat Gelişim Potansiyeli ve Lojistik Süreçler Raporu'nun kamuoyu ile paylaşıldığını hatırlattı ve ekledi: “UTİKAD internet sitesi üzerinden dijital olarak yayımlanan rapor, özellikle KOBİ'lerin e-ticaret ve e-ihracata girişinin kolaylaştırılması ve e-ihracatın önündeki engellerin aşılmasına yönelik çözüm önerileri oluşturmayı hedefliyordu. Bugün geldiğimiz noktada ise pandemi sonrası gelişen dinamikler nedeniyle UTİKAD E-Ticaret Odak Grubu tarafından güncellenme çalışmaları sürdürülüyor.”
Proje pilot model ile başlıyor
İnovasyon Odak Grubu çalışmaları kapsamındaki Dijital Lojistik Platformu modeli geliştirilmesine yönelik sektör raporu hazırlıklarına hızla devam edildiğini söyleyen Eldener şu gelişmeyi de duyurdu: “Sektör raporu tüm dijital yapıları entegre edecek bir üst platform aracılığıyla taşımacılıkta kullanılan dokümanlar, veriler ve bilgiler ile onay süreçlerinin dijitalleşmesinin getireceği maliyet, hız ve güvenlik kazanımlarını ortaya koyacak. İş birliği kapsamında öncelikle taşıma işleri organizatörleri, fiziki taşıyıcılar, deniz ve hava limanları gibi taşımacılığa ilişkin yükün taraflarının bir araya getirildiği pilot bir model tasarlanacak.”
Süreçle ilgili birimler
Sektör raporu doğrultusunda UTİKAD’ın Yönetim Kurulu Üyesi ve İnovasyon Odak Grubu Başkanı Nil Tunaşar ile temsil edildiği komite, konsey ve meclisler bulunuyor. Bu birimlerin her biri süreç için ayrı önem taşıyor.
• HİB Yük Taşımacılığı ve Lojistik Hizmetleri Alt Sektör Komitesi: Yük Taşımacılığı ve Lojistik Hizmetleri Sektör Komitesi, Hizmet İhracatçıları Birliği bünyesinde yer alıyor. Amacı, sektörde faaliyet gösteren hizmet ihracatçılarının sorunlarına kalıcı ve etkin çözümler sunmak. Komite, sektör firmalarının rekabetçiliğini artırmayı amaçlıyor.
• TİM E-İhracat Konseyi: TİM bünyesinde Nisan 2021’de kurulan E-İhracat Konseyi, e-ihracat istişare toplantısında e-ihracatın ülkemize sunduğu avantajlar, koronavirüs sürecinde dijital süreçlerin önemini ele aldı. Konsey, 10-15 yıl içerisinde 50 milyar dolar e-ihracat hacmine ulaşılmasının hedeflendiğini, bu potansiyele sahip olunduğunu vurguluyor.
• TOBB Türkiye E-ticaret Meclisi: TOBB bünyesinde kurulan Türkiye Sektör Meclisleri sektörlerin temsil itibarıyla en kapsayıcı platformları. Bu meclislerden Türkiye E-ticaret Meclisi, sektör sorunlarının çözümüne yönelik öneriler geliştirmek ve kamu kurumları tarafından yapılan düzenlemeye ışık tutmak amacıyla 2019 yılında kurulmuş.
Türkiye’nin konumunun stratejik önemi açıkça ortada. Dolayısıyla lojistik sektörünün hızla dijitalleşmesi, ticaretin kolaylaştırılması ve tabii ki gümrüklerde küresel entegrasyonun tamamlanması önem arz ediyor.
KAYNAKLAR
UTİKAD UTA Mayıs Sayısı
