Küresel çapta yaşanan iklim krizi; rekor kıran sıcaklıklar, kuraklık, sel, fırtına ve diğer aşırı hava olayları nedeniyle çok daha görünür oluyor. Birçok rapor bilimsel verilerle açıkça ortaya koysa da bazı kişiler ve gruplar iklim değişikliğini inkar etmeye devam ediyor. Peki, bu inkarcılar ne gibi iddialar öne sürüyor ve bilim insanları bu iddialara nasıl yanıt veriyor?
İnkarcıların iddiaları arasında en çok "İklim her zaman değişmiştir.", "Bilim insanları bile fikir birliğinde değil.", "İklim değişikliği bir aldatmacadır.", "Soğuk hava olayları iklim değişikliğini çürütüyor." cümleleri duyuluyor. Şimdi bu iddiaları ele alalım.
"İklim her zaman değişmiştir": Bu iddianın sahipleri, dünya tarihi boyunca iklimin, doğal döngüler içinde her zaman değiştiğini söylüyor. Buradan yola çıkarak şu anda yaşanan değişikliklerin de doğal süreçlerin bir parçası olduğunu iddia ediyor.
Bilimsel Yanıt: Evet, gezegenimizin iklimi geçmişte doğal süreçler nedeniyle değişti. Ancak günümüzdeki değişim, insan kaynaklı sera gazı emisyonlarından kaynaklanıyor ve bu, geçmiş doğal döngülerden çok daha hızlı gerçekleşiyor. Karbon dioksit (CO₂) seviyeleri, son 800 bin yılda görülmemiş bir hızda artıyor.
"Bilim insanları bile fikir birliğinde değil": Bu iddianın sahibi olan kişiler, “İklim değişikliğinin insan kaynaklı olup olmadığı konusunda bilimsel bir fikir birliği yok.” diyor.
Bilimsel Yanıt: Konuyla alakalı kapsamlı araştırmalar, iklim bilimi alanında çalışan bilim insanlarının yüzde 97’den fazlasının, iklim değişikliğinin büyük ölçüde insan faaliyetlerinden kaynaklandığı konusunda hemfikir olduğunu gösteriyor. Her yıl yapılan bilimsel araştırmalardan ortaya çıkan konsensüs, binlerce bilimsel makalenin incelenmesiyle destekleniyor.
"İklim değişikliği bir aldatmacadır": Bu iddianın sahipleri de iklim değişikliğinin, siyasi veya ekonomik çıkarlar için uydurulmuş bir komplo teorisi olduğunu söylüyor.
Bilimsel Yanıt: İklim değişikliği, yüz binlerce bilim insanı tarafından farklı metotlarla araştırılıp doğrulandı. Özellikle NASA, NOAA, IPCC gibi bağımsız bilimsel kuruluşlar, dünyanın dört bir yanındaki ölçümlerle bu durumu net bir şekilde ortaya koyuyor.
"Soğuk hava olayları iklim değişikliğini çürütüyor”: Eğer dünya ısınıyorsa, neden bazı bölgelerde aşırı soğuk hava olayları yaşanıyor? Bu soruyu sorarak iklim değişikliğini inkar edenler bulunuyor.
Bilimsel Yanıt: Bilim insanları küresel ısınmanın, tüm bölgelerde aynı etkileri göstermeyebileceğinin altını çiziyor. Bilimsel açıdan “Arktik bölgelerdeki ısınma, jet akımlarını zayıflatarak soğuk hava kütlelerinin güney bölgelere taşınmasına neden olabilir” gibi bir örnek üzerinden konuya açıklık getirilebilir. Bu, aşırı soğuk hava olaylarının artmasının küresel ısınma ile tutarlı olduğunu gösteriyor.
"Karbon dioksit faydalıdır": Bu ilginç iddianın sahipleri ise “CO₂, bitkilerin büyümesi için gereklidir ve bu nedenle zararlı değildir” diyor.
Bilimsel Yanıt: CO₂ elbette bitkiler için gerekli. Ancak atmosferdeki yüksek CO₂ seviyeleri, ekosistem dengesini bozarak tarımsal verimliliği tehdit edebiliyor. İklim krizini tetikleyen temel unsurlardan biri olan aşırı CO₂, okyanusların asit dengesini bozuyor. Bu bozulmanın deniz ekosistemlerini tehlikeye attığı bilimsel olarak kanıtlanmış.
İklim değişikliği inkarının sebepleri
Bu alanda şüpheye yol açmak üzere komplo teorilerini destekleyen ve iklim değişikliğini inkara yönlendiren bazı sebepler de söz konusu. İşte onlardan öne çıkan bazıları:
Fosil yakıt endüstrisi: Fosil yakıt endüstrisi konuyu sektörün kazancı bağlamında ele alıyor. Sektör, iklim değişikliğiyle mücadele politikalarından zarar göreceği için bu konuda yanlış bilgi yayabiliyor.
Siyasi gruplar: Bazı siyasi gruplar, iklim değişikliğiyle mücadeleyi ekonomik büyümeyi tehdit eden bir engel olarak görüyor.
Psikolojik kabulün zorluğu: İnsanlar, değişimin bireysel ve toplumsal açıdan yaratabileceği psikolojik baskıyı kabul etmekten kaçınmak için inkar yoluna gidebiliyor.
Bilim insanlarının ortaya koyduğu diğer gerçekler
Konuyla ilgili olarak bilim insanlarının dile getirdiği diğer argümanlar ise şöyle:
- 1880’den bu yana küresel ortalama sıcaklık yaklaşık 1,2°C artmıştır. Bu artış, sanayi devrimi sonrası hızlanmış.
- Grönland ve Antarktika’daki buz tabakaları hızla eriyor. Deniz seviyesi yapılan ölçümlere göre son yüz yılda yaklaşık 20 santimetre yükseldi.
- Daha sık ve şiddetli sıcak hava dalgaları, kuraklık, kasırga ve sel olayları yaşanıyor.
- Deniz yüzeyi sıcaklıkları artıyor ve karbondioksit emilimi nedeniyle okyanuslar daha asidik hale geliyor.
İklim değişikliği, bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçek. Gezegen üzerindeki insanlar ve dahi tüm canlı yaşam krizin etkilerini her geçen gün daha fazla hissediyor. İklim krizini inkar etmek yerine, bireysel ve toplumsal düzeyde harekete geçilmesi elzem. Yenilenebilir enerji kullanımı, sürdürülebilir tarım yöntemleri ve bireysel karbon ayak izini azaltmaya yönelik olarak atılacak adımlar, bu krizle başa çıkmak için hayati bir öneme sahip. Bu pencereden bakıldığında iklim değişikliği ile sürdürülmesi gereken mücadele, sadece bilim insanlarının değil, tüm insanlığın üzerine düşen bir vazife olarak kabul edilmeli.
KAYNAKLAR
