Deprem, sel ve fırtına gibi doğal afetler, zeminle yakından ilişkili olan inşaat projelerini birçok açıdan etkiliyor. Projelerin gecikmesine, maliyetlerin artmasına ve hatta iş gücü kayıplarına neden olabiliyor. Bu nedenle, şantiyelerin güvenliğini artırmak amacıyla mutlaka gerekli ve çeşitli önlemler alınmalı; olası risklere karşı sigorta koruması sağlanmalı. Bu bağlamda şantiyelerde alınması gereken güvenlik önlemleri İnşaat All Risks Sigortası’nın sunduğu avantajlardan bağımsız değerlendirilmemeli.
Doğal afetlerin inşaat şantiyelerine etkisi
Bu etkiler incelenirken akla gelen ilk etki elbette fiziksel riskler. Doğal afetler, yapısı gereği yıkıcı olabildiğinden şantiyelerde yapısal sıkıntılarla beraber operasyonel sorunlara da yol açabiliyor.
- Sel ve su baskınları, temel kazıları ve açık alanlardaki su birikintileri, çalışma alanlarının zarar görmesine neden olabilir. Malzemelerin suya maruz kalması, inşaat sürecini aksatacağından proje açısından ek maliyetler doğurur.
- Fırtına ve şiddetli rüzgar nedeniyle vinçler, iskeleler ya da şantiyedeki geçici yapılar devrilebilir. Yine açık alanda saklanan yapı malzemeleri savrularak, uçarak, düşerek tehlike oluşturabilir.
- Deprem anında inşaat halindeki yapılar sarsıntılar sonucu hasar görebilir veya yıkılabilir. Bu noktada da özellikle zemin etüdü yapılmadan başlanan projeler, büyük risk altında olabilir.
Afetin zamanı ve etkisi her ne kadar genellikle çok önceden belirlenemese de afete karşı önlem alma konusunda farklı bir hassasiyet gösterilmesi gerekiyor. Bu açıdan bakıldığında şantiyelerde doğal afetlere karşı hem önleyici hem de koruyucu tedbirler alınması hayati önem taşıyor.
Afete karşı şantiye güvenliğini artırmak mümkün
Doğal afetlerin yıkıcı etkilerini en aza indirmek için şantiyelerde çeşitli güvenlik önlemlerinin alınması gerekiyor.
Sel ve fırtına önlemleri: Özellikle yağışlı dönemlerde su birikmesini önlemek açısından uygun drenaj sistemleri oluşturulmalı. Şantiye çevresi güçlendirilmeli. Geçici çitler ve bariyerler kullanılarak rüzgar ve su baskınlarına karşı koruma sağlanmalı. Malzemeler olabildiğince korunaklı alanlarda muhafaza edilmeli. Hafif yapı malzemeleri rüzgara karşı güvenli depolarda tutulmalı. Şantiyelerde sıklıkla kullanılan mobil yapılar da öncelikli olarak güçlendirilmeli. Şantiye ofisleri, konteynerler ve geçici barakalar sabitlenmeli.
Deprem önlemleri: İnşaat henüz başlamadan yapılan zemin etüdü, afetler açısından önem arz ediyor. Zemin analizine uygun temel sisteminin oluşturulması olmazsa olmaz bir gereklilik. Şantiyelerde bolca bulunan mobil yapılar, işçilerin kaldığı konteynerler ve yemekhaneler depreme dayanıklı hale getirilmeli.
Acil durum planı ve tatbikat: Afet öncesinde, sırasında ve sonrasında ne yapılması gerektiğini bilmek, uygulamaya geçirmek önemli bir husus. Tam da bu nedenledir ki çalışanlar, deprem anında nasıl hareket edeceklerini bilmeli ve düzenli tatbikatlarla bilgilendirilmeli.
İnşaat All Risks’in önemi büyük
Afetlere karşı alınabilecek her önlem alındıktan sonra gündeme alınması gereken bir başka önlem de sigorta yaptırmak. Öyle ki şantiyelerde alınan tüm önlemlere rağmen doğal afetler sonucu meydana gelebilecek maddi kayıplara karşı sigorta yaptırılması, denizde çırpınan birisine cankurtaran simidi atmak gibi! İnşaat All Risks Sigortası, şantiye sürecinde meydana gelebilecek çeşitli zararları teminat altına alıyor.
Poliçe kapsamının belirlenmesi, doğru poliçenin seçimini de beraberinde getirecektir. Burada duruma ve projeye uygun birkaç teminat başlığı öne çıkıyor.
- Fiziksel hasar teminatı ilki. Bu teminat kalemi, doğal afetler nedeniyle inşaat sahasında meydana gelebilecek yıkım ve hasarları kapsıyor.
- Ekipman ve makine sigortası başlığı atında, inşaat makinelerinin ve ekipmanlarının afetler sonucu uğrayabileceği zararlar karşılanıyor.
- Sorumluluk sigortası ise üçüncü şahıslara örneğin civardaki yapılara, karşı meydana gelebilecek zararları kapsıyor.
Sigorta poliçesi seçerken dikkat edilmesi gerekenler ise şöyle sıralanabilir:
- Sigorta şirketinin güvenilirliği, poliçeyi sağlayan firmanın finansal gücü ve müşteri desteği araştırılmalı.
- Poliçenin teminat kapsamı, hangi durumların poliçede istisna olduğu önemli. Poliçenin hangi afetleri kapsadığı ve hangi durumlarda ödeme yapılmayacağı açıkça belirlenmeli.
- Sigorta bedelinin yeterliliği de önemli bir konu. Burada projenin gerçek maliyeti göz önüne alınarak sigorta bedeli doğru bir şekilde hesaplanmalı.
Bir kez daha altını çizmekte fayda var ki doğal afetlere karşı şantiyelerde alınan önlemler hem çalışanların güvenliği hem de projenin sürdürülebilirliği açısından kritik öneme sahip. Ancak her türlü önleme rağmen oluşabilecek zararları en aza indirmek amacıyla İnşaat All Risks Sigortası yaptırmak, yatırımcılar ve müteahhitler açısından güvenli bir seçenek. Şantiye güvenliği ve sigorta planlaması bir arada düşünülerek inşaat sektöründeki riskler de asgariye indirilebilir. Özellikle iklim değişikliği ile birlikte şiddetli hava olaylarının artış gösterdiği günümüzde, inşaat projelerinin bu tür tehditlere karşı hazırlıklı olması büyük önem taşıyor.
