Chainalysis firması, hazırladığı raporlarla blockchain (blokzincir) veri analitiği hizmeti sunarak piyasanın nabzını tutuyor. Kısaca açıklarsak blockchain, kripto paranın (cryptocurrency) varlığını sağlayan bir teknoloji. Bu teknoloji aynı zamanda, kripto para birimlerinde ister anonim ister şifreli bir biçimde yapılmış olsun şimdiye kadar gerçekleşmiş tüm işlemleri içeren açık bir deftere de sahip. Rapora geçmeden önce 2021’de, kripto paradaki işlem hacmi, 2020’den neredeyse yüzde 567 artarak 15,8 trilyon dolara yükseldiğini de not düşelim.
Gelelim haberin konusu olan Chainalysis şirketinin “Chainalysis Uzmanları İnceliyor: 2022’de Kripto Para” isimli raporuna… Rapora göre para aklamadan dolandırıcılığa, yasadışı ürün satışlarından NFT sahtekarlıklarına kadar bilinen bütün yasadışı dijital yöntemler sayesinde kripto para merkezli suçların 2021 yılı toplam cirosu 14 milyar doları buldu. Bu miktar 2020 yılında 7,8 milyar dolardı. 2020'den bu yana siber suçluların akladığı kara kripto para miktarı yüzde 30 oranında artarak 8,6 milyar dolara ulaştı. Chainalysis, 2017'den bu yana toplamda 33 milyar dolardan fazla kripto para aklandığını ve bunların büyük bir kısmının zamanla merkezi borsalara taşındığını tahmin ediyor.
Kara para aklama, yasa dışı yollarla elde edilen paranın yasal işletmelere aktarılarak kaynağının gizlenmesi sürecini ifade ediyor. Geçen yıl hem meşru hem de yasadışı kripto faaliyetlerinin önemli ölçüde büyüdüğüne dikkat çeken Chainalysis raporu, bu sebeple 2021'deki kara para aklama faaliyetindeki keskin artışın şaşırtıcı olmadığını söylüyor.
Chainalysis, 8,6 milyar doların yaklaşık yüzde 17'sinin geleneksel bankaların dışında kripto para biriminde finansal işlemleri kolaylaştıran merkeziyetsiz finans uygulamalarına gittiğini kaydediyor. Şöyle ki merkeziyetsiz finans dünyasında kullanıcılar, tümüyle kişiden kişiye ve herhangi bir aracı kurum olmaksızın pasif gelir elde edebiliyor. Aynı zamanda dilediği dijital varlıkları teminat olarak gösterip borç alabiliyor.
Raporda öne çıkan suçlar
- Kuzey Koreli bilgisayar korsanları, geçen yıl kripto para platformlarına 7 kez saldırdı. Bu saldırılar sonucunda kripto para piyasasından 400 milyon dolar çalındı. Kuzey Kore yönetimi hesaplarına geçirilen bu fonlar, daha sonra karışık ve dikkatli bir para aklama süreciyle nakit paraya çevrildi.
- Europol, derin internet (darkweb) üzerinden uyuşturucu ve silah satan en az 150 kişiyi tutukladı.
- Dijital cüzdanları çalan hırsızlar, hırsızlıkla ilişkili cüzdan adresleri ve çalınan fonların yarısından biraz azına denk gelen 750 milyon dolardan fazla kriptoyu merkeziyetsiz finans platformlarına gönderdi.
- Geçen yıl aklanan 8,6 milyar doların kripto kaynaklı suçlardan elde edilen fonları temsil ettiğini de açıkladı.
- 2014 yılında, Sony Pictures şirketine düzenlediği siber saldırıyla ismini duyuran Kuzey Kore’nin en bilinen hacker grubu Lazarus, 2018 yılından bu yana kripto para piyasasından 200 milyon dolar çaldığı tahmin ediliyor.
- Kimliği belirlenemeyen bir hacker, Ronin Network platformundan 625 milyon dolar değerinde kripto varlık çaldı. Tarihin en büyük dijital soygunu olarak kayda geçen vakanın geçtiğimiz yıl Poly Network'e yönelik 600 milyon dolarlık soygunla aynı yöntemi kullandığı ortaya çıktı.
NFT güçleniyor
2021 yılında kripto paralarla birlikte NFT ve DeFi uygulamaları da ilgi gördü. Analiz şirketi, buna ek olarak NFT trendinin 2022’de de aramızda olacağını düşünüyor. Rapora göre NFT’ler, yalnızca dijital sanat ile işlem yapmanın basit bir yolu olarak görülse de yöntem, hızla oyunlar, etkinlikler, biletler ve topluluk platformlarında da kullanılıyor. Bu durumda uzmanlar, DeFi ve NFT’lerin, kripto piyasasındaki yatırım alanından daha büyük bir miktara ulaşabileceğini ileri sürüyor.
Dijital dünyanın uzmanları, NFT piyasasının yeni yıl boyunca gelişmeye devam edeceğini, giderek daha fazla sanatçı, içerik üreticisi, ünlü isim ve hatta oyun şirketlerinin hayranları için koleksiyon oluşturacağını söylüyor. Aynı zamanda, henüz icat edilmemiş kullanım alanlarının ortaya çıkmasının da kaçınılmaz olduğu kaydediliyor.
Şu anda bu kullanım alanlarına yalnızca ana tüketici hizmetlerinin dışında erişilebiliyor. Web 2.0 deneyimlerinden ortaya çıkan en önemli çıktı belki de tüketicilerin bu platformları sevdiği oldu. Bu eğilimlerin Web 3.0’te değişeceği düşünülmüyor.
Bunlarla birlikte yine rapora göre kripto para birimlerinin illegal kullanımı 2022’de dünya genelinde düşebilir. Bu iddianın dayanağı ise şöyle açıklanıyor: “Meşru kripto para kullanımı, daha fazla ülke blockchain’in sunduğu sansürsüz şeffaflıktan yararlanmayı öğrendiği için meşru olmayanı aşacak.”
Şu anda müşteri ilişkilerini domine eden ve sağlayıcıları bir araya getiren bir kripto platformu yok. Chainalysis'e göre 2022'nin kazananı, bu alanda ilk "süper uygulamayı" geliştiren, ilk kripto platformunu kuran şirket olacak. Kripto dünyasında halihazırda yaşananlarla öngörülerin hangi noktada kesişeceğini yaşayarak göreceğiz.
KAYNAKLAR
Euronews
AFP