Şantiyeler, yapıların inşası sırasında birçok tehlikenin bir arada olduğu dinamik ortamlar. Bu riskler arasında öne çıkanlardan biri, belki de en önemlisi yangın tehlikesi. Bu tehlikenin etkili bir şekilde yönetilmesi ve kontrol altına alınması, kapsamlı güvenlik önlemi alınmasıyla mümkün. Şantiyelerde yangın güvenliği, işçilerin sağlığını korumak ve olası büyük maddi kayıpları önlemek açısından kritik öneme sahip.
Yangın güvenliği için alınması gereken tedbirler ve acil durum planları ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Yangın söndürme ekipmanlarının yerleşimi ve kontrolü: Şantiye alanında gerekli olan her bölüme yangın söndürücülerin yerleştirilmesi sağlanmalı. Yangın söndürücülerin düzenli olarak kontrol edilmesi ve yine uygun zamanlarda bakımının yapılması da önemli. Bir başka önemli konu da yangın dolaplarının ve hortumlarının erişilebilir yerlerde bulunmasının sağlanması.
Yangın algılama ve alarm sistemlerinin yerleşimi ve test edilmesi: Şantiye alanındaki duman dedektörlerinin güvenlik açısından stratejik noktalara yerleştirilmesi konusunda dikkatli olunmalı. Yangın alarmlarının kurulması ve düzenli olarak test edilmesi de dikkatle uygulanmalı.
Elektrik tesisatı ve ekipmanlarının kontrolü: Yangın konusunda en riskli konulardan biri elektrik kabloları ve ekipmanları. Bunların da düzenli olarak kontrol edilmesi sağlanmalı. Kontroller sırasında tespit edilen arızalı elektrikli cihazların kullanımına son verilmeli. Şantiye alanlarında sıklıkla başvurulan geçici elektrik tesisatlarının güvenli bir şekilde düzenlenmesi ve kullanılması konusunda da hassas olunmalı.
Kimyasal ve yanıcı maddelerin güvenli alanda tutulması: Yine yangına yol açabilecek yanıcı ve kimyasal maddelerin güvenli alanlarda saklanması sağlanmalı. Özellikle kimyasal maddelerin yapılarına uygun özelliklerdeki kaplarda ve etiketli bir şekilde depolanması önemli. Kimyasal maddelerle yapılan işlerde koruyucu ekipmanların kullanılmasının sağlanması da hayati öneme sahip.
Sigara içme alanlarının belirlenmesi ve güvenliğinin sağlanması: Sigara içme alanlarıyla beraber sigara içmenin kesinlikle yasak ve tehlikeli olduğu alanların belirlenmesi gerekli. Sigara içme alanlarının şantiyeye güvenli bir mesafede konuşlandırılması, özellikle yangın riski taşımayan bölgelerde kurulması önceliklendirilmeli.
Yangın eğitimi verilmesi ve konuya dair farkındalık oluşturulması: Güvenlik önlemlerinden en önemlisi olay gerçekleşmeden önce tedbir alınması ve konuyla ilgili herkese gereken bilginin verilmesidir. Tüm çalışanlara yönelik olarak yangın güvenliği konusunda eğitimle verilmesi ve ilaveten yangın söndürme ekipmanlarının kullanımı hakkında pratik eğitimlerin düzenlenmesi de önemli. Ayrıca düzenli aralıklarla yangın tatbikatlarının yapılması, tatbikatlarda personelin nasıl davranması gerektiğinin uygulamalı olarak aktarılması da sağlanmalı.
Acil durum planlarının belirlenmesi: Olası bir yangın anında görev alacak bir acil durum ekibi oluşturulmalı. Bu ekibin gerekli eğitimleri almış olması ve her zaman hazır bulunması da önemli. Bu planlarla beraber olası yangın durumunda detaylı bir tahliye planının hazırlanması önceliklendirilmeli. Yangın sırasında kullanılacak acil çıkış yollarının belirlenmesi ve bu yolların her zaman açık tutulması sağlanmalı. Tahliye planları açık ve net olmalı, şantiye alanında görünür yerlere asılmalı.
Toplanma alanlarının belirlenmesi: Bir yangın sırasında kullanılacak güvenli toplanma alanları hayati önem taşıyor. Bu alanlar belirlenmeli ve yangın sırasında bu alanlara nasıl ulaşılacağı kararlaştırılmalı.
Yangın sonrası yapılacaklar: Yangından etkilenenlere ya da olay sırasında yaralananlara müdahale edebilmek için ilk yardım ekipmanları ve malzemeleri hazır bulundurulmalı. Yaralıların hızla hastaneye sevk edilmesi için uygulanacak planlar hazır olmalı. Olay sonrasında sistemli ve hızlı hareket edilmeli. Yangından etkilenen personelin psikolojik destek hizmetlerine ulaşması da sağlanmalı. Yangının nedeni araştırılıp içerde ve dışarda gerekli birimlere, kurumlara raporlanmalı. Gelecekte yaşanabilecek benzer olayların önlenmesi için alınacak önlemler belirlenmeli.
Şantiyelerde yangın güvenliği sağlanması söz konusu olduğunda, bu duruma sistemli ve disiplinli bir şekilde yaklaşmak gerekiyor. Ancak bu şekilde, sözü geçen tedbirlerin ve acil durum planlarının eksiksiz bir şekilde uygulanması mümkün olabilir ve yangın riski en aza inebilir. Olası yangınlarda ise can ve mal kayıplarını önlemekte önemli rol oynayan tedbir ve acil durum planları, şantiye yönetimi ve çalışanlarınca da tam anlamıyla bilinmeli ve uygulanmalı. Yangın güvenliği konusundaki bilinç ve dikkatin sürekli olarak yüksek tutulması gerekiyor.
