Turizm Bakanlığı, bu yılki turizm hedefinin 42 milyon turist ve 35 milyar dolar olduğunu açıklamıştı. Turizm pastasından büyük pay alan, ancak pandeminin sekteye uğrattığı kruvaziyer turizmi ise, yeniden hız kazandı. Kruvaziyer sektörü COVID-19'un etkisinin azalmasıyla Türkiye seferlerini yoğunlaştırdı. 2022 yılında Türkiye'ye 900 kruvaziyer gemisi ile 1,5 milyon turist bekleniyor.
İki yılın ardından hızlı bir dönüşe hazırlanan cruise gemileri için Türkiye limanları önemli bir rota. Galataport’un da bu dönüşte etkisinin büyük olduğu belirtiliyor. Eylül ve ekim itibarıyla ve özellikle Galataport'un da açılmasıyla gemiler Türkiye'yi yeniden rotalarına aldı. 2022, kruvaziyer sektörü açısından bakıldığında Türkiye'ye dönüşün yılı olacağa benziyor.
Kruvaziyer sektörü kapsamında 2022 yılında sadece İstanbul Galataport’a 200-250 arası cruise gemisi demirleyecek. 2024 yılı itibarıyla da iki katına çıkması bekleniyor.
Bodrum, Marmaris, Çeşme, Kuşadası gibi yazlık bölgelere de cruise gemileri demir atmaya başladı. Türkiye’de 25’e yakın kruvaziyer liman bulunuyor, en önemlileri İstanbul, Kuşadası, İzmir ve Antalya’da. Resmi kaynaklardan yapılan açıklamalara göre, Kuşadası’nın kruvazier turizmdeki payı yüzde 80-85 oranında olacak. Bu oran, rakamsal olarak 500 üzerinde gemi ile 800 bin yolcuya denk geliyor. Galataport’a, 250 gemi ile 500 bin yolcu, Bodrum’a ise 100’ün üzerinde seferle 150 bin yolcu geleceği öngörülüyor. Kruvaziyerde 2016’ya kadar popüler destinasyon İzmir Alsancak TCDD limanıydı. 2022 yılında da bu limanın 49 gemi ağırlaması bekleniyor. Çeşme’ye ise 39 gemi rezervasyonu yapıldı.
Kruvazier turizmi neden tercih ediliyor
Denizcilik Terimleri Sözlüğü’ne göre kruz/cruise; gezmek, dolanmak, seyretmek (gemicilik), deniz gezisi gibi anlamlara geliyor. Kruvaziyer kelimesi, tatil amaçlı kullanılan konaklamalı; boyutları ve konfor koşulları belirli standartlarda olan gemiler için kullanılırken, yüzen bir otelde konaklayıp uluslararası seyahatlerin gerçekleştirilmesi ise “kruvaziyer turizmi” olarak tanımlanıyor.
Kruvaziyer yolcuları, Dünya Turizm Örgütü tarafından “aynı gün gelen ve ayrılan ziyaretçiler” olarak kabul ediliyor. Bu nedenle bir durakta birden fazla gece konaklama söz konusu olmayabiliyor. Uluslararası Denizcilik Organizasyonu tarafından tanımlandığı gibi açıklarsak şöyle bir cümle kurarız: “Kruvaziyer yolcuları, bir ülkeye seyahat gemileriyle gelenler olup (IMO) bir veya birçok kez karaya çıkmış olsalar bile geceyi gemide geçiren kişilerdir.”
Kruvaziyer turizmi, deniz temelli turizm kategorisi içinde yer alıyor ve belli bir program çerçevesinde iki veya daha fazla gün için en az 100 yolcu kapasiteli gemilerle gerçekleştiriliyor. Bu turizm çerçevesinde gemi içinde düzenlenen çeşitli aktiviteler dışında liman ziyaretleri, limana yakın yerleri ziyaret ve alışverişten oluşan bir dizi etkinlik söz konusudur.
Kruvaziyerler yüzen oteller özelliğinde olup otellerin sağladığı tüm imkânları misafirlerine sağlar. Bu pencereden baktığımızda kruvaziyer turizmin belirgin özellikleri ise şu şekilde sıralanabilir:
- Seyahat süresi 5, 7, 10, 15 ve 30 gün gibi yolcu açısından bellidir.
- Yolcu bindiği yere geri getirilir. Başka bir ifade ile binme ve inme limanları genellikle aynıdır.
- Gezi sırasında uğrak yerleri ve uğrak zamanları tarifeye dayandırılır.
- Uğrak yerleri ağırlıklı olarak -kumsal, güneş, tarih, doğa, alışveriş gibi- turizm merkezleri arasından seçilir.
- Bu turizm çeşidi, hizmet ulaştırmadan çok gezi niteliğinde ele alınır.
Kruvaziyer limanları iki sınıfa ayrılıyor. Biri “homeport/turn-around” liman denilen kruvaziyerin başladığı ve bittiği liman, diğeri ise transit yani uğrak liman. Homeport, ana bir işleve sahip olur. Örneğin, İstanbul bu özelliklere sahip bir şehirdir ve Galataport ‘homeport’ olma yolunda emin adımlarla ilerliyor.
Türkiye'deki kruvaziyer limanları ise şöyle:
Kuşadası Kruvaziyer Limanı, Aydın
Marmaris Kruvaziyer Limanı, Muğla
Bodrum Kruvaziyer Limanı, Muğla
Datça Limanı, Muğla
Güllük Limanı, Muğla
Fethiye, Muğla
Göcek Limanı, Muğla
İstanbul Kruvaziyer Limanı, İstanbul
İzmir Kruvaziyer Limanı, İzmir
Çeşme Kruvaziyer Limanı, İzmir
Dikili Kruvaziyer Limanı, İzmir
Antalya Kruvaziyer Limanı, Antalya
Kaş Limanı, Antalya
Kemer Limanı, Antalya
Alanya Kruvaziyer Limanı, Antalya
Taşucu Limanı, Mersin
Mersin Yolcu Limanı, Mersin
Çanakkale Kruvaziyer Limanı, Çanakkale
İskenderun Limanı, Hatay
Trabzon Limanı, Trabzon
Sinop Limanı, Sinop
Samsun Limanı, Samsun
Bartın Limanı, Bartın
Mudanya Limanı, Bursa
KAYNAKLAR
Anadolu Ajansı
Deniz Haber
